Goedemorgen!

Leestijd ongeveer 1 minuut.

Door de bank genomen

In 1998, tenminste dat jaartal staat me bij, publiceerde ik in kleine kring de voorspelling dat de euro en de dollar naar elkaar toe zouden groeien en uiteindelijk zouden versmelten tot één munt. Mijn herinnering zegt me dat ik daar een jaar of twintig voor gaf en nu we daar zijn beland is de realiteit een andere, zoals wel vaker met predicties het geval is. Voor een dollar krijg je 85 eurocent en de koers loopt op ten gunste van de euro: de dollar wordt minder waard. Inmiddels is de vervanging voor beide munten zich aan te warmlopen en die wordt door de traditionele partijen in het monetaire systeem met argusogen gevolgd, zo lijkt het.

Want niets is natuurlijk minder waar: bij de banken, inclusief centrale banken, is geïnvesteerd in het behoud van de ijzeren greep op de handel in geld, het faciliteren van het doen van transacties en het daarmee verdienen van enorme bedragen. Dollar en euro zijn bijzaak geworden, representanten van de waarde die elders wordt opgebouwd. Voor banken is contant geld lastig, voor overheden trouwens ook, maar dat heeft andere redenen. Cash is duur en de nieuwe digitale betaalmiddelen bieden het beste van twee werelden: de onder- en de bovenwereld. In beide geaccepteerd en het bezit is, vooralsnog, niet traceerbaar. De voordelen van chartaal en het gemak van giraal, wat willen we nog meer van cryptocurrencies. Banken faciliteren de veilige opslag, gebruikmakend van het vertrouwen dat ze, hoe opmerkelijk op zich ook, genieten bij particulieren en bedrijven. Dat kost hen vrijwel niets, maar gaat des te meer opleveren door de wet van de grote aantallen.

Dagelijks gaan miljarden transacties over de wereld; andere ontwikkelingen jagen dat aan, zoals het betalen voor kleine diensten die nu nog met een vast bedrag worden afgerekend. Het variabiliseren van kosten is een trend die al een poosje in populariteit wint, met als exponent het verdwijnen van bezit en het betalen voor gebruik. Het bezit verschuift en ziedaar een andere rol voor banken, of eigenlijk: een vertrouwde rol, het financieren daarvan. Als we ons ergens geen zorgen over hoeven te maken is het wel over de banken en het verdwijnen van de dollar en euro. Dat zagen ze misschien al wel twintig jaar geleden aankomen.

Geschreven vanaf 2017-08-04, voor het laatst aangepast op 2021-03-02.