Leestijd ongeveer 2 minuten.
Bernadette Soubirous
“Een complottheorie of samenzweringstheorie is een theorie of opvatting dat een bepaalde gebeurtenis, ontwikkeling of toestand op sociaal, politiek of economisch gebied het resultaat is van een samenzwering.” Aldus Wikipedia. De negatieve connotatie die het woord complottheorie heeft, namelijk dat deze per definitie onzinnig is, doet de complottheorie geen recht omdat je die moet falsificeren voordat je die tot onzinnig bestempelt. In de meeste hedendaagse gevallen is dat niet al te ingewikkeld. Het verhaal dat ik laatste weer eens tegenkwam - over complete steden op tientallen kilometers diep onder de grond die middels hoge snelheidslijnen met elkaar zijn verbonden - is eenvoudig te ‘debunken’. Op ongeveer tien meter diepte heerst een constante temperatuur van 10° Celsius. Naarmate je vanaf dat punt dieper gaat, neemt de temperatuur toe met 30° Celsius per kilometer. Waar je op aarde ook veertig of vijftig kilometer diep zou willen verblijven, je arriveert er simpelweg niet levend, in welke beschermend voertuig of pak dan ook. Het is niet voor niets dat ertsmijnen niet dieper gaan dan twee a drie kilometer, op welke diepte er gekoeld moet worden, wil je er überhaupt kunnen verblijven, of robots het werk volledig laten uitvoeren.
Het grappige aan een gefalsificeerde complottheorie is dat deze feiten door de aanhangers als onwaar worden bestempeld en dat is de kern van elke onzinnige complottheorie: elke wetenschappelijk onderbouwde bedenking tegen de theorie of onderdelen daarvan wordt met nog meer onzin terzijde geschoven. Er valt niets tegenin te brengen. Complottheorieën lijken op wonderen, zoals er inmiddels zo'n zeventig officieel door de Rooms Katholieke kerk erkende hebben plaatsgevonden in de Franse toeristenplaats c.q. bedevaartsoord Lourdes. Een wonder is een indrukwekkende en rationeel onverklaarbare gebeurtenis. Aldus Wikipedia. In 1858 verscheen volgens de overlevering de Heilige Maagd Maria aan de 14-jarige Bernadette Soubirous. Het lijdt geen twijfel dat de slimme plaatselijke pastoor alles in scène heeft gezet teneinde zijn parochie op de kaart te zetten, geïnspireerd door een vergelijkbare gebeurtenis in 1851 elders in Frankrijk. Daarin is hij geslaagd en op een enkele zeurpiet na die het dorpje ten onder zag gaan aan een gigantische toeloop van genezing zoekende zieken, greep iedereen de kansen die de priester hen op een presenteerblaadje aanbood. Een beetje mist of rook, een bevriende dame verkleed als Maria die lief kan glimlachen en een paar woorden prevelt, maken indruk op een jong godvrezend meisje, wiens leven verwoest werd vanwege geldelijk gewin. Het begon met een wonderlijke gebeurtenis, het eindigt vooralsnog niet in Lourdes. De wonderen zijn de wereld nog niet uit en zolang er mensen genezen van een kwaal door een bezoek aan een toeristische trekpleister, noem ik dat een wonder!
